Któż ostanie, z tej rzezi, panie? Nasza historia. Grudzień `70

2016-12-09 09:15:00(ost. akt: 2016-12-08 17:31:33)

Autor zdjęcia: archiwum

Tragiczne skutki masakry na Wybrzeżu w grudniu 1970 r. to według oficjalnych danych 45 zabitych, 1165 rannych i tysiące osób zatrzymanych. Dlaczego do masakry doszło? Historycy są w tym miejscu zgodni, stało się to wyłącznie przez upór ówczesnych prominentów partyjnych, dla których wycofanie podwyżki żywności było nie do przyjęcia.

12 grudnia 1970 r. I sekretarz PZPR Władysław Gomulka oficjalnie ogłosił w radiu i telewizji drastyczną podwyżkę cen żywności. Ta informacja wzbudziła uzasadniony protest mieszkańców naszego kraju, ponieważ większość swoich dochodów wydawali właśnie na żywność. Kolejny dzień nie zapowiadał jeszcze dramatu, ale już 14 grudnia rozpoczęły się w Gdańsku pierwsze spontaniczne protesty, Ludzie zbierali się na wiecach, domagając się od władz cofnięcia podwyżki, uregulowania systemu płac i odsunięcia od władzy tych, którzy podwyżkę cen żywności wprowadzili, natomiast na terenie Stoczni Gdańskiej i Lenina robotnicy ogłosili strajk.

15 grudnia protest w Gdańsku przybrał już formę zorganizowaną. O godz. 7:00 przed budynkiem dyrekcji Stoczni Gdańskiej im. Lenina zebrał się kilkutysięczny tłum pracowników, który w ramach protestu udał się w kierunku siedziby KW PZPR. Władze państwowe zareagowały na ten protest ogłoszeniem stanu wyjątkowego w Trójmieście i zezwoliły na użycie broni palnej przez milicję i wojsko. I w tym dniu jej użyto.

Zamordowani zostali przez swoich rodaków w milicyjnych mundurach pracownicy Stoczni Gdańskiej im. Lenina: Kazimierz Stojecki, lat 58, Józef Widerlik, lat 24, i Andrzej Perzyński, lat 19. Oprócz nich zginęli również w tym dniu: Waldemar Rebinin, lat 26, kierowca-sanitariusz, pracownik Wojewódzkiej Kolumny Transportu Sanitarnego w Gdańsku, Bogdan Sypka, lat 20, student Wyższej Szkoły Rolniczej w Szczecinie i Marian Zastawny, lat 24, pracownik „Techmetu” w Pruszczu Gdańskim. Śmierć poniósł również milicjant, który zastrzelił J. Widerlika (śmiertelnie pobity przez protestujących za swój czyn), natomiast inny milicjant zmarł we własnym mieszkaniu z powodu „przemęczenia” przy rozpędzaniu demonstracji i „zatrucia gazem”, który sam rozpylał. 16 grudnia to kolejne ofiary.

Zginęli pracownicy Stoczni Gdańskiej: Jerzy Matelski, lat 27 i Stefan Mosiewicz, lat 22. 17 grudnia 1970 r. przeszedł do historii jako Czarny Czwartek. Wtedy do maszerujących z biało-czerwonymi flagami robotników ze Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni strzelała nie tylko milicja, ale i wojsko. Śmierć poniosło wtedy 18 osób. W tym dniu zorganizowany protest objął swoim zasięgiem nie tylko Trójmiasto, ale Szczecin i Elbląg. I w tych miastach Polak strzelał ze skutkiem śmiertelnym do Polaka. Do starć z milicją doszło również w Słupsku, Białymstoku, Krakowie i Wałbrzychu. Do dziś za śmierć protestujących żaden dygnitarz partyjny nie poniósł odpowiedzialności.

Władze państwowe użyły łącznie przeciwko protestującym (tylko na Wybrzeżu) ok. 27 tys. żołnierzy oraz ok. 9 tys. milicjantów (w tym ok. 2 tys. funkcjonariuszy SB, ORMO, służby więziennej i innych służb), 550 czołgów, 750 transporterów opancerzonych i ponad 2 tys. samochodów. Zaangażowano również 108 samolotów i śmigłowców, a także 40 jednostek pływających. Dla zainteresowanych danymi liczbowymi oraz bliższymi informacjami na temat zamordowanych, proponuję opracowania: J. Eisler, Grudzień 1970. Geneza, przebieg, konsekwencje, Warszawa 2012 i P. Brzeziński, R. Chrzanowski, T. Słomczyński, Pogrzebani nocą. Ofiary Grudnia '70 na Wybrzeżu Gdańskim. Wspomnienia, dokumenty, Gdańsk 2015.

Benedykt Perzyński - działdowianin, filolog polski, poeta i pisarz, autor książek i wierszy



Czytaj e-wydanie

Pochwal się tym, co robisz. Pochwal innych. Napisz, co Cię denerwuje. Po prostu stwórz swoją stronę na naszym serwisie. To bardzo proste. Swoją stronę założysz TUTAJ ". Szczegółowe informacje o tym czym jest profil i jak go stworzyć: Podziel się informacją:

">kliknij
Problem z założeniem profilu? Potrzebujesz porady, jak napisać tekst? Napisz do mnie. Pomogę: Igor Hrywna


Komentarze (17) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.

Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych

Zaloguj się lub wejdź przez FB

  1. dobry #2140496 | 82.160.*.* 21 gru 2016 13:30

    Tekst i dobry wiersz. Pozdrawiam autora.

    Ocena komentarza: warty uwagi (3) odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)

    1. Zomowcy #2134813 | 31.0.*.* 14 gru 2016 07:58

      Z działdowskiej komendy ze stanowisk kierowniczych SPOCZNIJ ODMASZEROWAC

      Ocena komentarza: poniżej poziomu (-1) odpowiedz na ten komentarz

    2. dziwne? #2133837 | 82.160.*.* 13 gru 2016 08:29

      Tu były milicjant na milicjancie siedzi. Rodzinna tradycja.

      Ocena komentarza: warty uwagi (10) odpowiedz na ten komentarz

    3. smutne to jest #2132768 | 82.160.*.* 11 gru 2016 11:36

      że Polak Polakowi albo pałką po głowie, albo słowem. Na jedno wychodzi. Nic się nie zmieniło. Laura przykładem.

      Ocena komentarza: warty uwagi (22) odpowiedz na ten komentarz

    4. Do emeryta tołdiego #2132526 | 31.0.*.* 10 gru 2016 22:01

      Jeszcze raz będziesz kupował ruskie faje na bazarze to ci zrobię obywatelskie ujęcie i zatargam na komendę jako sprawcę wykroczenia skarbowego. Trzeba się odwdzięczyć wreszcie za targanie po sądach.

      Ocena komentarza: poniżej poziomu (-1) odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (4)

      Pokaż wszystkie komentarze (17)
      2001-2024 © Gazeta Olsztyńska, Wszelkie prawa zastrzeżone, Galindia Sp. z o. o., 10-364 Olsztyn, ul. Tracka 5