121. rocznica urodzin Karola Małłka

2019-03-18 09:35:33(ost. akt: 2019-03-18 09:32:47)
Tak upamiętniano rocznicę urodzin Karola Małłka w zeszłym roku

Tak upamiętniano rocznicę urodzin Karola Małłka w zeszłym roku

Dzisiaj, 18 marca mija 121. rocznica urodzin Karola Małłka - znanego pisarza, publicysty i nauczyciela.
18 marca 1898 r. – urodził się w Brodowie Karol Małłek. Po ukończeniu szkoły zajął się gospodarstwem. W 1917 r. powołany został do wojska i wziął udział w bitwie pod Verdun. Został zdemobilizowany w 1919 r. W latach 1920-1921 ukończył kurs nauczycielski i podjął pracę w szkołach, m. in. w Płośnicy i Działdowie. Od 1921 r. był członkiem Towarzystwa Przyjaciół Mazur, skarbnikiem Polsko-Mazurskiego Towarzystwa Ewangelickiego, sekretarzem Związku Nauczycielstwa Polskiego Szkół Powszechnych (od 1922 r.) i sekretarzem Oddziału Zrzeszenia Ewangelików Polskich w Działdowie.

W 1924 r. zdał maturę i został kierownikiem szkoły w Nowej Wsi, a następnie w Kisinach. 26 czerwca 1928 r. złożył kwalifikacyjny egzamin nauczycielski. W 1931 r. opublikował utwór sceniczny Jutrznia na Gody. W latach 1933–1937 uczył w działdowskiej szkole powszechnej, a następnie został kierownikiem szkoły w Pierławce (1937-1939). W 1935 r. został współzałożycielem i prezesem Związku Mazurów (II), działając w nim również konspiracyjnie do 1944 r. W 1936 r. wspólnie z Arno Kantem opublikował Mazurski śpiewnik regionalny, a w 1937 r. Plon czyli dożynki na Mazurach oraz Wesele mazurskie. W 1938 r. otrzymał Złoty Krzyż Zasługi. Był redaktorem „Kalendarza dla Mazurów” (1939). W czasie okupacji, przebywając w Warszawie, współorganizował tajny Mazurski Instytut Naukowy.


Działał również jako członek Komisji Oświatowej dla Prus Wschodnich w Tajnej Organizacji Nauczycielskiej. Po wojnie został przewodniczącym Powiatowej Rady Narodowej w Działdowie (luty–sierpień 1945 r.), a po wyjeździe do Olsztyna prezesem tamtejszego Instytutu Mazurskiego. Od listopada 1945 r. do października 1950 r. był dyrektorem Mazurskiego Uniwersytetu Ludowego w Rudziskach Pasymskich, a następnie, w latach 1950–1951, kierownikiem Wydziału w Kuratorium Okręgu Szkolnego w Olsztynie. W lipcu 1951 r. zamieszkał w Krutyni. W 1956 r. został członkiem Związku Literatów Polskich w Olsztynie, otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski i Nagrodę literacką Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej. W tym roku, wraz z A. Jareckim, opublikował Jest dąb nad Mukrem.

W latach 1957-1960 objął ponownie funkcję dyrektora Mazurskiego Uniwersytetu Ludowego w Rudziskach Pasymskich. W 1958 r. otrzymał Order Sztandaru Pracy II klasy, w 1960 r. Odznakę ZNP, w 1961 r. Odznakę „Zasłużony dla Warmii i Mazur” i Odznakę Tysiąclecia Państwa Polskiego. W 1964 r. ukazały się jego Opowieści znad mazurskiego Gangesu, w 1967 r. Z Mazur do Verdun. Wspomnienia 1890-1919, a w 1968 r. Interludium mazurskie. Wspomnienia 1920-1939. Zmarł 28 sierpnia 1969 r. w Krutyni, ale pochowany został w Olsztynie. Pośmiertnie ukazały się dalsze tomy jego wspomnień: Z Mazur do podziemia. Wspomnienia 1939-1945 (1970), Polskie są Mazury. Wspomnienia 1945-1966 (1972). W 1988 r. przyznano mu Medal Rodła. W 2011 r. ukazał się czwarty tom jego pamiętników: Mazury polskie. Pamiętniki. T. IV. Od 2 lutego 1945 do 12 października 1966.

(Benedykt Perzyński)

Komentarze (1) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.

Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych

Zaloguj się lub wejdź przez FB

  1. Brawo #2699547 | 37.47.*.* 18 mar 2019 15:31

    Kopy + wklej = Benedykt

    Ocena komentarza: warty uwagi (2) odpowiedz na ten komentarz

2001-2024 © Gazeta Olsztyńska, Wszelkie prawa zastrzeżone, Galindia Sp. z o. o., 10-364 Olsztyn, ul. Tracka 5